Otrzymałeś dotację z PUP i co dalej?

Znalazłeś się wśród niewielkiej grupy szczęściarzy, którzy otrzymali dotację z urzędu pracy, a jak wiadomo w 2011 r. nie jest to sprawa prosta, gdyż środkami Funduszu Pracy łata się dziurę budżetową. Już sama kwota przyznana w bieżącym roku na ten cel wiele mówi – 3,2 mld zł, tymczasem w 2010 r. dysponowano kwotą aż 7 mld zł. W związku z tym musisz działać szybko i precyzyjnie, tak by nie stracić uzyskanego dofinansowania. Pamiętaj o treści swego biznesplanu i postępuj zgodnie z zawartą z urzędem umową.

Rejestracja firmy

Otrzymałeś decyzję o przyznaniu Ci dotacji, ale jeszcze nie podpisałeś umowy z urzędem pracy? W takiej sytuacji poczekaj z rejestracją działalności gospodarczej, ponieważ, aby nie stracić dofinansowania, możesz to zrobić dopiero po podpisaniu umowy, a ją podpisujesz, będąc jeszcze osobą bezrobotną.

Profil firmy

Określiłeś go w swoim biznesplanie, a ten jest rzeczą świętą. Jego naruszenie, zwłaszcza w kwestii tak istotnej jak profil firmy, podważa zawartą z urzędem umowę, co momentalnie klasyfikuje Cię do utraty dofinansowania. Pamiętaj także, że przepisy uniemożliwiają w oparciu o dotację otwierania firmy, która w pewnym lub znacznym stopniu będzie zajmować się:

• działalnością eksportową – ustanowienie i funkcjonowanie sieci dystrybucyjnej itp.;
• rybołówstwem i akwakulturą;
• leśnictwem;
• działalnością w sektorze węglowym;
• handlem obwoźnym;
• produkcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu niektórych podstawowych produktów rolnych;
• działalnością, której towary krajowe stawia ponad towarami sprowadzanymi z zagranicy i z towarów krajowych korzysta w pierwszej kolejności;
• transportem, z wyjątkiem transportu krajowego rzeczy oraz transportu krajowego taksówkowego.

Przed wdrażaniem w życie biznesplanu najlepiej przeczytać jeszcze raz regulamin danego urzędu pracy i dokładnie dowiedzieć się co Ci wolno, a czego nie.

Otrzymane dofinansowanie a podatek

Zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy nie musisz płacić podatku dochodowego od otrzymanego dofinansowania. Jednak dotację otrzymujesz w kwocie brutto i inwestujesz ją w kwocie brutto, czyli kupujesz towary i usługi objęte VAT-em (w biznesplanie prognozowane wydatki podałeś również w kwocie brutto).

Dotacja a inwestowanie środków pieniężnych

Każdy świeżo upieczony przedsiębiorca, który otrzymał dotację musi wiedzieć, że na jej intratne zainwestowanie ma jedynie 30 dni od dnia uruchomienia działalności gospodarczej (z tym że przed 2007 r. warunki były znacznie gorsze, gdyż środki z dofinansowania trzeba było wydać jeszcze przed uruchomieniem działalności). Ponadto masz zaledwie 60 dni od dnia założenia działalności gospodarczej na rozliczenie się z wydatków.

Dotacja z urzędu pracy może być przeznaczona na inwestycje o charakterze jednorazowym, czyli zakup zestawu komputerowego, oprogramowania itp., ale nie można z tych środków opłacać składek ZUS, wszelkich abonamentów itd. – wydatki te pokrywa się już ze środków własnych (i tu, zwłaszcza na początku, przydaje się tzw. wkład własny).

W kwestii możliwości rozdysponowania pieniędzy pochodzących z dotacji najlepiej zapoznać się z regulaminem danego urzędu pracy, gdyż poszczególne urzędy wprowadzają własne, często określone procentowo (zwłaszcza w przypadku zakupu materiałów, remontów albo budowy siedziby, lokali lub innych budowli, kosztów reklamy itp.), ograniczenia – najczęściej do 30 proc. Zazwyczaj tylko w przypadku narzędzi nie ma żadnych ograniczeń. Z kolei niektóre inwestycje są w ogóle zabronione:

• leasing pojazdów, maszyn, urządzeń;
• zakup gruntów lub nieruchomości;
• wypłaty wynagrodzeń;
• opłaty administracyjne i skarbowe;
• składki ZUS;
• zakup papierów wartościowych – akcji lub obligacji;
• zakup udziału w spółkach;
• wykup kaucji.

Jeśli chodzi o zakup samochodu to zdania są podzielone – jedne urzędy w szczególnych przypadkach (zwłaszcza gdy wydatek dotyczy zakupu samochodu dostawczego, którego obecność jest niezbędna dla poprawnego działania danej firmy) zezwalają na taki zakup, inne z kolei surowo tego zabraniają.

Amortyzacja środków trwałych zakupionych dzięki dotacji

Dofinansowanie otrzymane na pokrycie kosztów poniesionych przez podatnika na zakup środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych jest przychodem w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 1 updop, który korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 21 updop.. W świetle art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości otrzymana dotacja jest zaliczana do rozliczeń międzyokresowych przychodów – jeżeli stosownie do innych ustaw nie zwiększa funduszy własnych. Zatem narzędzia i urządzenia nabyte dzięki dotacji PUP stanowiące środki trwałe, których wartość przekracza 3,5 tys. zł, nie mogą być amortyzowane, ponieważ dotacja jest zwolniona z podatku dochodowego i ich amortyzacja stanowiłaby podwójne zwolnienie z podatku.

Jednak w biznesplanach często ujmuje się koszty eksploatacyjne, gdyż mimo iż dana firma nie może dokonać amortyzacji zakupionych środków trwałych zakupionych z dotacji, to realnie takie koszty ponosi. Trzeba jednak wyraźnie określić na jakich zasadach i w jakim celu koszty eksploatacyjne odpowiadające amortyzacji zostały uwzględnione w danym rachunku wyników. Gdyż realny rachunek wyników powinien uwzględniać wszystkie ponoszone koszty, bez względu na to, że tych kosztów formalnie nie uwzględnia się w rozliczeniach z Urzędem Skarbowym (bo są zwolnione z podatku dochodowego). Zatem odpisy amortyzacyjne dokonywane od środków trwałych wykorzystywanych w działalności gospodarczej, których wartość została w całości lub w części sfinansowana dotacją, ujmuje się w księgach rachunkowych według zasad ogólnych. Ponadto odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej środka trwałego, sfinansowanego dotacją, w myśl art. 16 ust. 1 pkt 48 updop nie są kosztem uzyskania przychodów, ponieważ nie zalicza się do kosztów podatkowych odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, które odpowiadają poniesionym wydatkom na ich nabycie zwróconym w jakiejkolwiek formie.

Zatrudnienie pracowników

Generalnie urzędy pracy nie wymagają od początkujących przedsiębiorców zatrudniania pracowników, ponieważ zazwyczaj o dotację starają się jednoosobowe firmy. Z tym że planowanie ewentualnego zatrudnienia na pewno pozytywnie wpływa na wizerunek danej firmy w oczach oceniających ją urzędników. Oczywiście jeśli firma nie ma środków na zatrudnienie pracowników, nie powinna tego robić, bo może zbankrutować przed upływem 12 miesięcy, a to wiąże się ze zwróceniem urzędowi otrzymanej dotacji.

Dokumentowanie zysków

Urząd pracy interesuje tylko jedno – żeby przedsiębiorca otrzymujący dotację prowadził firmę przez okres co najmniej 12 miesięcy, natomiast w sprawy rentowności przedsięwzięcia raczej nie wnika (choć czasem to się zdarza, ale bardzo rzadko), zatem nie wymaga przedłożenia żadnych dowodów na to, czy firma przynosi jakieś zyski. Przedsiębiorca nie musi osiągać prognozowanych we wniosku wyników.

Przedsiębiorcy, którzy otrzymują dotację, działają zazwyczaj pod wpływem chwili, nie analizując dokładnie swojej sytuacji. Tymczasem bezwzględnie należy zapoznać się z regulaminem danego urzędu pracy i dowiedzieć się jakie inwestycje są surowo zakazane, na które można wydać tylko określony procent otrzymanych środków, a które nie mają żadnych ograniczeń. Niezastosowanie się do regulaminu często wiąże się z utratą dotacji, a w razie uprzedniego wykorzystania jej środków – z koniecznością ich oddania. Zwłaszcza, że urzędy pracy często zabezpieczają się przed takimi przedsiębiorcami, którzy postępują niezgodnie z regulaminem lub wykorzystują dotację na np. wakacje na Wyspach Kanaryjskich. Formy zabezpieczenia bywają następujące: poręczenie udzielane przez co najmniej dwóch poręczycieli, którzy osiągają dochód w kwocie określonej przez urząd na jednego poręczyciela – najczęściej od 2 tys. do 2,5 tys. brutto; weksel z poręczeniem wekslowym; zastaw na prawach lub rzeczach; gwarancja bankowa; blokada rachunku bankowego oraz zdecydowanie najrzadsza – akt notarialny o poddaniu się egzekucji do wysokości przyznanych środków wraz z należnymi odsetkami.

Zatem, aby zapobiec wszystkim problemom związanym z urzędowymi zabezpieczeniami, wystarczy uważnie czytać regulaminy i postępować według ich wytycznych. Warto zauważyć, iż świeżo upieczony przedsiębiorca wraz z przyjęciem dotacji zobowiązuje się do prowadzenia działalności przez co najmniej 12 miesięcy i w tym okresie nie może jej zawiesić, co urząd pracy skrupulatnie sprawdza, żądając dostarczenia po 6 i 12 miesiącach od uruchomienia firmy zaświadczeń z ZUS i US.