Składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2022 roku

Wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu zmieniają się zasady naliczania i opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne. Od 2022 roku składka zdrowotna dla przedsiębiorców będzie zależna w głównej mierze od wybranej formy opodatkowania.

Dlaczego przedsiębiorcy są zobowiązani do opłacania składki zdrowotnej?

Dzięki opłacaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne osoba prowadząca działalność gospodarczą może bezpłatnie korzystać z opieki medycznej w ramach NFZ. Istnieje niewielka liczba wyjątków, które zwalniają z tego obowiązku.

Jak będzie wyliczana składka zdrowotna w 2022 roku?

W styczniu 2022 roku dla rozliczających się na zasadach ogólnych i liniowo będa obowiązywać zasady dotychczasowe. Dla ryczałtowców i przedsiębiorców na karcie podatkowej składki będą naliczane wg nowych zasad już od deklaracji za styczeń 2022 roku. Od rozliczania deklaracji za luty wysokość składki zdrowotnej będzie inna dla każdego przedsiębiorcy. To, jak będzie naliczana zależne będzie od wybranej formy opodatkowania. Kolejną zmianą jest to, że nie będzie można odliczyć części składki zdrowotnej od podatku. 

Składka zdrowotna dla przedsiębiorców takich, jak: wspólnik spółki komandytowej, właściciel jednoosobowej spółki z o. o., czy akcjonariusza prostej spółki akcyjnej - będzie naliczana w wysokości 9% od podstawy stanowiącej 100% przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.

Opisane poniżej zasady naliczania składek dotyczą osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą oraz wspólników spółek jawnych, cywilnych i partnerskich.

Składka zdrowotna a opodatkowanie dochodów na zasadach ogólnych

Przedsiębiorcy rozliczający się według skali podatkowej będą wpłacać składkę od miesięcznej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowiącej dochód z działalności gospodarczej, uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka.

W pierwszym miesiącu podlegania ubezpieczeniom w roku składkowym dochód jest ustalany jako różnica między przychodami a kosztami uzyskania tych przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód ten jest pomniejszony o składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłacone w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.  Za kolejne miesiące przyjmuje się, że dochód to różnica między sumą przychodów od początku roku oraz sumą kosztów uzyskania tych przychodów.

Kolejno, dochód powinien być pomniejszony o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach. Dochód ten nie jest pomniejszany o składki, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Przy zasadach ogólnych składka zdrowotna będzie stanowiła 9% podstawy,  niie może być niższa od 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym.

Jeśli w danym miesiącu dochodu nie będzie, składkę także trzeba będzie zapłacić. Co więcej, nie ma górnej granicy wysokości składki.

W tabeli prezentujemy kwoty składki zdrowotnej w zależności od miesięcznego dochodu.

Składka zdrowotna a rozliczenie podatkiem liniowym

W tym przypadku zasady są takie samy, jak przy skali podatkowej. Składkę stanowić będzie 4,9% uzyskanego w poprzednim miesiącu dochodu. Minimalna wysokość składki także nie może przekroczyć 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w danym roku kalendarzowym. Wartości składki w zależności od wysokości dochodu miesięcznego przedstawia poniższa tabela.

 Składka zdrowotna dla ryczałtowców

Przedsiębiorcy na ryczałcie opłacą składkę zależną od przychodu w danym roku kalendarzowym. Podstawę do jej wyliczenia będzie stanowiła odpowiednia stawka procentowa przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. Stawka procentowa ma być zależna od wysokości osiągniętego przychodu. Składka zdrowotna będzie wynosiła 9% tej podstawy. Jeśli przyjmiemy, że miesięczne wynagrodzenie za 3Q 2021 to kwota 5885,75 zł, to składki będą wyglądać jak w tabeli poniżej.

W przypadku ryczałtu, przychód można pomniejszyć o opłacone składki społeczne, ale tylko wtedy, gdy nie zostały odliczone od dochodu lub zaliczone do kosztów.

Przychód należy monitorować i w przypadku przekroczenia progu, to za dany miesiąc kiedy to nastąpiło, należy zapłacić składkę w wyższej wysokości. Jeśli przychody wzrosną do kolejnego progu, to za miesiące poprzednie trzeba będzie zapłacić wyrównanie do stawki obowiązującej za ostatni miesiąc w roku. Dopłaty reguluje się do 31 marca kolejnego roku.

Ważne jest to, że ryczałtowcy , mogą opłacać tzw. składkę uproszczoną, pod warunkiem prowadzenia działalności cały poprzedni rok kalendarzowy. Jest to możliwe, jeśli w poprzednim roku korzystało się z opodatkowania wg skali podatkowej, liniowo, podatkiem z kwalifikowanych praw własności intelektualnej lub ryczałtem. 

Aby określić miesięczną podstawę składki, można przyjąć kwotę przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym, którą pomniejsza się o opłacone w poprzednim roku składki (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe), tylko wtedy, gdy nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub odliczone od dochodu. Taką podstawę wymiaru składki zdrowotnej należy stosować przez cały rok kalendarzowy.

Składka zdrowotna a karta podatkowa

W tym przypadku składkę zdrowotną wylicza się w najprostszy sposób, jej podstawą jest kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku kalendarzowym. W 2022 roku jest to kwota 3010 zł, więc składka wyniesie 270,90 zł (3010 zł x 9%). Opłaca się ją od stycznia 2022 roku.

Terminy opłacania składek zdrowotnych

Od 2022 roku trzeba będzie wysyłać co miesiąc deklarację ZUS DRA, a składki zdrowotne powinny być opłacane według poniższych zasad:dla spółek akcyjnych, spółek z o.o., fundacji i stowarzyszeń - do 15. dnia miesiąca,a dla JDG, spółek cywilnych, partnerskich i jawnych - do 20. dnia miesiąca.

Wybór formy opodatkowania na 2022 rok ma duże znaczenie dla przedsiębiorców, gdyż od niej zależna będzie wysokość składki zdrowotne. Dlatego warto dokładnie przeanalizować i przeliczyć, które rozwiązanie będzie najbardziej korzystne dla formy działalności prowadzonej przez przedsiębiorcę.