PKD co to jest i czy jest obowiązkowy?

Każdy przedsiębiorca, który kiedyś miał okazję zakładać swoje przedsiębiorstwo, przynajmniej raz w życiu spotkał się ze skrótem PKD. Wyjaśniamy, czym są kody PKD, jakie jest ich zastosowanie oraz jak kodami odpowiednio scharakteryzować zakres działalności firmy. Każdy jeszcze przed założeniem pierwszej firmy nie posługiwał się biegle nomenklaturą i skrótami, które dzisiaj stanowią integralną część prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Wciąż jednak wiele osób zastanawia się "PKD co to"?. Spieszymy z wyjaśnieniem.

PKD co to oznacza dla przedsiębiorcy?

PKD to skrót od Polska Klasyfikacja Działalności. Klasyfikacja ta jest stworzona, by móc w syntetyczny i jednoznaczny sposób zdefiniować, czym tak naprawdę zajmuje się konkretna firma. Każdy z przedsiębiorców, niezależnie od tego, jaką firmę otwiera, na samym początku jest zobowiązany do wyboru co najmniej jednego numeru Polskiej Klasyfikacji Działalności. Dzięki temu Główny Urząd Statystyczny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ale też Urząd Skarbowy i Urząd Gminy będą miały świadomość, jaki rodzaj działalności będzie otwierany. 

Jakie jest zastosowanie kodów PKD? 

Po co w ogóle powstała Polska Klasyfikacja Działalności i komu ona w ogóle służy? Jak wcześniej wspomniano, służy ona głównie państwowym urzędom do tworzenia wszelkiego rodzaju raportów opisujących sytuację gospodarczą w różnych sektorach.

Przykładem zastosowania kodów PKD jest między innymi przygotowywanie na ich podstawie cyklicznych raportów statystycznych, które możemy przeglądać na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego. Dodatkowo PKD wymagane jest między innymi do klasyfikowania podmiotów w bazie REGON oraz podsumowywania bilansu gospodarki jako jednego dużego podmiotu. 

Z punktu widzenia przedsiębiorcy kody PKD nie są zbyt istotnymi danymi, jednak z perspektywy makroekonomicznej to dane, na podstawie których rząd i inne organy państwowe mogą monitorować sytuację gospodarczą. 

Kiedy korzystamy z kodów PKD?

W jaki sposób kody Polskiej Klasyfikacji Działalności są wykorzystywane przez przedsiębiorców? W praktyce jedyny kontakt z nimi mamy na etapie zakładania działalności gospodarczej. Oznacza to, że kody PKD są nam potrzebne do uzupełnienia wniosku o wpis do CEIDG.

Bez względu na to, czy wykonujemy wpis internetowo, czy też metodą tradycyjną, w formularzach znajdują się pola, które służą nam wpisaniu minimum jednego kodu a maksymalnie siedmiu kodów PKD. Na każdym etapie prowadzenia działalności gospodarczej mamy możliwość zmiany kodów PKD, jednak jeśli dotychczas wykorzystaliśmy pulę dostępnych kodów, by dodać kolejny, musimy zrezygnować z jednego z już zamieszczonych. 

Warto podkreślić, że dla każdej działalności przypisywany jest tylko jeden kod PKD główny. Cała reszta to kody pomocnicze, które dotykają innych obszarów zainteresowania danej działalności gospodarczej. 

W jaki sposób wybrać odpowiednie kody PKD do swojej działalności? 

Jak wybrać możliwie najlepiej pasujące do przedmiotu naszej działalności kody PKD? Nie jest to takie trudne, chociaż osobom stykającymi się ze strukturą PKD może wydawać się to dość skomplikowane. 

Najważniejsze to wybrać odpowiednią sekcję, która stanowi pierwszy poziom doboru odpowiedniego kodu. Aktualna struktura sekcji wygląda następująco:

Sekcja A – Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo;

Sekcja B – Górnictwo i wydobywanie;

Sekcja C – Przetwórstwo przemysłowe;

Sekcja D – Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych;

Sekcja E – Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją;

Sekcja F – Budownictwo;

Sekcja G – Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle;

Sekcja H – Transport i gospodarka magazynowa;

Sekcja I – Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi;

Sekcja J – Informacja i komunikacja;

Sekcja K – Działalność finansowa i ubezpieczeniowa;

Sekcja L – Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości;

Sekcja M – Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna;

Sekcja N – Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca;

Sekcja O – Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne;

Sekcja P – Edukacja;

Sekcja Q – Opieka zdrowotna i pomoc społeczna;

Sekcja R – Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją;

Sekcja S – Pozostała działalność usługowa;

Sekcja T – Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby;

Sekcja U – Organizacje i zespoły eksterytorialne.

Po wyborze sekcji możemy przejść do szczegółowego oznaczenia dziedziny naszej działalności.

W jaki sposób kody PKD są tworzone? 

Każdy kod PKD ma dokładnie taką samą strukturę. Przykładem podręcznikowego kodu PKD jest PKD 43.39.Z - który oznacza Wykonywanie pozostałych robót budowlanych wykończeniowych. Sekcja poprzedzona jedną literą poprzedza dział oraz grupę. Dział, czyli dwie cyfry określają jedną z 88 rodzajów działalności. Kolejny, bardziej szczegółowy element to grupa, składająca się z 3 cyfr i określająca jedną z 272 działalności. Na końcu występuje klasa, złożona z czterech cyfr. W klasie wyodrębnić możemy aż 615 rodzajów działalności, podzielonych dodatkowo na specjalizacje. 

Jakie konsekwencje grożą za wybór niewłaściwego PKD?

Każdy przedsiębiorca jest zobowiązany do rzeczywistego określenia przedmiotu swojej działalności i niezwłocznej edycji kodów PKD, jeśli przedmiot działalności zmieni się. Niestety teoria teorią, jednak w praktyce mało który przedsiębiorca pamięta o tej formalności, zanim zacznie realizować usługi w odmiennej grupie usług. 

Warto jednak pamiętać, że brak odpowiedniego PKD to ryzyko, za które można ponieść konsekwencje. Brak aktualnego kodu PKD może przyczynić się do nałożenia kary pieniężnej, a nawet ograniczenia wolności. W praktyce jednak przedsiębiorcy nie są karani za braki w odpowiednim ustanowieniu kodów PKD.